بررسی اثر نوروتروفیک silibinin بر تمایز سلول های بنیادی فولیکول

زمینه و هدف: ناحیه ی bulge فولیکول مو به دلیل دسترسی آسان به سلول های بنیادی چند استعدادی (multipotent) اهمیت ویژه ای دارد، و بیان کننده ی مارکر نستین (پروتئین مربوط به سلول های بنیادی عصبی) می باشد. سلول های بنیادی در این ناحیه با قدرت و توانایی بالا قادر به تمایز به انواعی از سلول های عصبی هستند. silibinin نیز به عنوان ماده ی مؤثره ی گیاه خار مریم (silybummarininum) دارای خصوصیات آنتی اکسیدانی، نوروتروفیکی و حفاظت کننده ی سلول های عصبی است. هدف از این مطالعه، بررسی افزایش تعداد سلول های نورونی تمایزیافته از سلول های بنیادی فولیکول مو در اثر مجاورت با silibinin می باشد. روش بررسی: ابتدا ناحیه ی bulge فولیکول موی سبیل (vibrissa) موش صحرایی به وسیله ی پنس جراحی جدا گردید و سپس سلول های جدا شده به مدت یک هفته در مجاورت محیط dmem/f12 و فاکتور رشد اپیدرمی (egf) کشت داده شدند. در ادامه سلول ها را در پلیت های محتوی فاکتورهای نوروتروفین (neurotrophin-3) و silibinin با غلظت های (05/0، 1/0، 4/0، 5/0، 7/0میکروگرم بر میلی لیتر) به مدت 2 هفته قرار داده، و مقایسه آن ها با یکدیگر صورت گرفت. سلول های پیش ساز عصبی در ناحیه ی bulge و سلول های بنیادی تمایزیافته به نورون ها به ترتیب با استفاده از آنتی بادی نستین (nestin) و آنتی بادی بتا تری توبولین (β iii tubulin) با تکنیک ایمونوسیتوشیمی بررسی شدند، مقایسه ی یافته ها با استفاده از آزمون تی انجام گردید، و 05/0p< سطح معنی دار اختلاف ها تلقی شد. یافته ها: در این پژوهش مارکر نستین در ناحیه ی bulge طی هفته ی اول به وضوح بیان شد، و پس از مدت 2 هفته هم زمان با روند تمایز سلول های بنیادی به سلول های عصبی نورون، بیان آنتی بادی بتا تری توبولین در سلول های عصبی مشاهده گردید. silibinin در غلظت 1 میکروگرم بر میلی لیتر بر روی سلول های بنیادی کاملاً اثر سمی داشت و رشد سلول ها را در همان هفته ی اول متوقف نمود. حداکثر تمایز در غلظت 5/0 میکروگرم بر میلی لیتر به طور معنی دار مشاهده گردید (05/0p<). اثرات افزایش در روند تمایز با افزایش مقدارsilibinin  کاهش یافت. در غلظت های مختلف silibinin همراه نوروتروفین 3(nt3) ، افزایش روند تمایز در سلول های بنیادی دیده شد. نتیجه گیری : با توجه به یافته های این تحقیق، silibinin در غلظت های 1 میکروگرم بر میلی لیتر و بالاتر از آن اثری کاملاً سمی بر روند رشد و تمایز سلول های بنیادی فولیکول دارد، و در غلظت های کمتر از 1/0 میکروگرم بر میلی لیتر، اثر معنی داری در تکثیر و تمایز سلول های بنیادی ایجاد نمی کند، در صورتی که silibinin در غلظت 5/0 میکروگرم بر میلی لیتر می تواند اثر معنی داری بر روند تمایز سلول های بنیادی فولیکول مو به نورون ها داشته باشد، که نشان دهنده ی نقش نوروتروفیک این دارو است.